Integrated Thinking is een filosofie voor goed bestuur

Een integrated report is heel wat meer dan een fancy nieuwe formule om je jaarverslag in te verpakken. Experte corporate reporting Jos de Bondt en Carl Vanden Bussche, verantwoordelijk voor de jaarverslagen bij Barco, zitten op dezelfde lijn: “In je jaarverslag enkel spreken over financiën, dat station zijn we gepasseerd. Het afgelopen jaar maakte meer dan duidelijk dat je als bedrijf ook op andere vlakken waarde kan creëren.” Een finale vaarwel aan het soms ongelezen, vaak vuistdikke jaarverslag, maar vooral een verwelkoming van een nieuwe manier van werken, en bij uitbreiding denken: Integrated Thinking.

Download nu onze whitepaper: Integrated thinking als mentaliteitsshift voor het Belgische ondernemerschap (Gratis Whitepaper)

Duurzaamheid is geen aparte pijler, het zit overal

“Ik vond het altijd al raar om wat je als bedrijf doet op vlak van duurzaamheid apart te rapporteren, naast je klassieke financiële verslag”, zegt Jos de Bondt. Voor haar zit duurzaamheid verweven in alles wat je doet. Je stopt het dus ook niet in een aparte publicatie. Die manier van denken, dat is integrated thinking. En da’s waar Jos haar business van gemaakt heeft. Ze doceert haar methode aan studenten op de hogeschool en unief. Daarnaast runt ze de Bondt Communicatie, een communicatiebureau in corporate reporting. En zo kwam Jos via Focus Advertising bij Carl terecht.

Carl en team broeden elk jaar het jaarverslag van Barco uit, de Belgische wereldspeler op vlak van schermen. Nog niet zo lang geleden was dat een klassiek, vuistdik cijferoverzicht, vandaag ligt het zwaartepunt op een vlot jaarverslag dat een breder plaatje toont. “Toen we merkten dat we vragen kregen over onze efforts op vlak van duurzaamheid, maakten we een soort annex bij het gewone jaarrapport. Dat groeide uit tot een volwaardig duurzaamheidsrapport, maar het bleef losstaan van het grotere geheel.” Allemaal nogal ad hoc, en Carl en zijn team bleven op hun honger zitten. Dat moest beter. En zo kwam Barco via Focus Advertising bij de Bondt terecht.

Maar wacht. Betekent integrated reporting gewoon dat je je duurzaamheidsrapport verwerkt in het grotere geheel? “Nee”, vindt Jos. “Duurzaamheid is geen aparte pijler, het moet deel uitmaken van alles wat je doet.” En dat maakt integrated reporting meer dan een format waarin je je jaarverslag plooit. “Het is eigenlijk een filosofie voor goed bestuur”, vat Jos het samen. “En het biedt houvast”, vult Carl aan. “Je moet jezelf doorlichten op zes domeinen en wordt daardoor ook uitgedaagd om objectieven uit te zetten voor die verschillende parameters..”

Integrated Thinking, Integrated Reporting, Annual reports, jaarverslagen
Wil je ook met Integrated Thinking aan de slag gaan? Vertel je verhaal aan Antony!

Nederland is de koploper op vlak van integrated thinking, België in de achtervolging

Al moet je die bedrijven dezer dagen vooral nog over de grens gaan zoeken. Het is geen toeval dat Jos er werd bijgehaald als experte: Nederland is koploper op vlak van integrated reporting. Jos: “Bij ons rapporteren 48 van de top 50 beursgenoteerde bedrijven over duurzaamheid. Pakweg de helft doet dat op geïntegreerde manier. In Vlaanderen heeft nog maar 70% het over duurzaamheid.” En dat die nog niet ingebed is in het grotere rapport, bewijst pionier Barco, die als een van de eerste in ons land een integrated report voor 2020 kan voorleggen.

In Nederland rapporteren 48 van de top 50 beursgenoteerde bedrijven over duurzaamheid. Pakweg de helft doet dat op geïntegreerde manier. In Vlaanderen heeft nog maar 70% het over duurzaamheid.

— Jos de Bondt, adviseur corporate reporting

Hoe het komt dat onze noorderburen die voortrekkersrol spelen, heeft volgens Jos te maken met goed bestuur. “In Nederland hebben we de Transparantiebenchmark, opgesteld door het Ministerie van Economie Zaken en Klimaat. Dat looft al een paar jaar een prijs uit voor het meest transparante jaarverslag. Daardoor ontstond er een race to the top voor veel bedrijven. Iedereen wilde winnen.”

Of de daden van die bedrijven even transparant zijn als die jaarrapporten vertellen, is niet helemaal zeker. Maar dat er momentum is, is dat wel. En er is meer. “We hebben hier ook een corporate governance code”, legt Jos uit. “Die is eigenlijk enkel geldig voor beursgenoteerde bedrijven, maar vrijwel alle grote bedrijven conformeren aan die regels”. Die wetten hebben we in België niet, al beweegt er wel wat, getuige de ClientEarth die de Nationale Bank aanklaagt omdat die obligaties van bedrijven met te hoge CO2 opkoopt.

Jos de Bondt, Integrated Thinking, Integrated reporting, corporate reporting
Jos de Bondt, adviseur corporate reporting

First things first: het management overtuigen om aan integrated thinking te doen

In België heeft Barco voorsprong. Het bedrijf kijkt in zijn jaarverslag voorbij de waan van het kwartaal, richting toekomst. Dat betekent ook nadenken over welke gevolgen het klimaat heeft op je productie, of hoe je als tech-bedrijf omgaat met intellectuele waardecreatie. En om dat te doen, moet je je management direct mee hebben. “Zij moeten inzien dat we veel meer waarde creëren dan enkel winst, en dat die manier van kijken van groot belang kan zijn. Gelukkig zit de willingness to lead bij Barco in ons DNA”, zegt Carl. “Want zo’n rapport heeft gevolgen: “meten is weten” maar daarnaast verplicht het je ook om met een volwassen blik naar bepaalde parameters te kijken.”

Zo’n rapport heeft gevolgen: het verplicht je om met een
volwassen blik naar bepaalde parameters te kijken.

— Carl Vanden Bussche, Vice President Investor Relations Barco

Jos knikt instemmend. “Een integrated rapport is een aanjager. Ik zeg altijd ‘begin er nou maar mee, dan kom je er vanzelf achter waar het schort binnen je bedrijf’. Als je het goed gebruikt en evalueert, zie je zo waar de gaten zitten. Van rommelige data tot risicomanagement dat niet op punt staat, integrated reporting helpt je om veranderingen en verbeteringen door te voeren waar het nodig is.”

Carl Vanden Bussche, Barco, Integrated Reporting
Carl Vanden Bussche, Vice President Investor Relations Barco

Opgelet: het borrelt in je bedrijf

Dat maakt nog niet dat je met een integrated report overnight in een nieuwe wereld wakker wordt. “Het is een proces”, vindt Carl. “Je stapt niet op één dag over van een klassiek rapport naar full-blown geïntegreerd. Ter vergelijking: een paar jaar terug besloten we voor al onze producten een eco-scoring in te voeren. Dat ging eerst moeizaam, maar nu vinden we het allemaal logisch om bij elk product voor een goeie score te gaan. Met zo’n integrated jaarrapport is dat net hetzelfde: de geesten moeten rijpen.”

Een tip van de pro voor wie de knop wil omdraaien: start bij je strategie en bouw zachtjesaan op. Jos: “Maak een plan voor de komende twee, drie jaar. Je begint met het grote beeld te schetsen. Waar wil je naartoe, welk kapitaal zet je daarvoor in en wat is het effect van pakweg duizenden schermen produceren, in het geval van Barco. Het tweede jaar koppel je daar duidelijk becijferde doelen aan, het derde jaar plaats je je bedrijfsdoelen naast de Sustainable Development Goals. Dat geeft het gedachtegoed tijd om in te zinken.”

Want als je dat inzinken de tijd en ruimte geeft, gebeuren er mooie dingen. Barco is één voorbeeld, maar ervaring leert Jos dat er met zo’n rapport van alles begint te borrelen bij veel bedrijven. Niet alleen wordt het duidelijk waar het naartoe kan, je merkt ook dat je team overloopt van de ideeën om eraan te beginnen. Lees: de kiem is er al. Integrated Thinking is alleen maar een manier om die te laten groeien.

Hoe je zo’n integrated raport precies aanpakt, lieten we Jos en Carl zelf uitleggen tijdens de webinars Focus On Integrated Thinking. Kon je er niet bij zijn? Geen probleem! Wij hebben alles voor jou samengevat in onze gratis whitepaper: Integrated thinking als mentaliteitsshift voor het Belgische ondernemerschap.

Download nu onze whitepaper: Integrated thinking als mentaliteitsshift voor het Belgische ondernemerschap