Een manifest als superkracht in de war for talent

The war for talent, arbeidsmarktkrapte, talentschaarste — geef het kind maar een naam. De realiteit is dat ondernemers en organisaties daar wakker van liggen. En terecht. In 2021 waren er in Vlaanderen ruim 360.000 openstaande vacatures (bron: VRT News, vacaturecijfers). Dat was de helft meer dan het jaar daarvoor. Het vinden van de juiste mensen is niet langer vanzelfsprekend. En dat is moeilijk, want het uitblijven van goede kandidaten staat een gezonde bedrijfsgroei in de weg. We beseffen de waarde van het water wanneer de bron is opgedroogd.

Tot zover het minder goede nieuws. Die evolutie kent ook een positieve kant. Niets beter dan een flinke crisis om de zintuigen op scherp te stellen en nieuwe hoofdstukken met die scherpte aan te snijden. Het antwoord op die war for talent? Dat ligt volgens mij in je bedrijfsverhaal, je purpose. Om talent aan te trekken moet je als bedrijf een eerlijk en authentiek verhaal hebben. Een manifest helpt je daarbij. Het bundelt je missie, verantwoordelijkheden en criteria tot één compact geheel. Je weet als bedrijf waar je voor staat — idealiter is dat meer dan enkel winst maken — en je kan het aan anderen overbrengen.

In wat volgt schets ik de context van deze evolutie. Ook bespreek ik het belang en de kracht van een duurzaam merk — in de brede, lees: niet enkel ecologische, zin van het woord — bij het aantrekken én behouden van talent. Door Freddy Verschoore.

Vroeger was het anders, niet beter

Ik zeg al vijf jaar dat het twintig jaar geleden is dat ik — met trillende hand — mijn eerste contract tekende. Blij dat ik toen was: ik had een job. Toegegeven, ik had de inhoud van het contract heel vluchtig gelezen en ik wist eigenlijk niet goed waar ik terecht kwam. Maar, ik had een job. Strak in het pak — opnieuw: het was 20 of 25 jaar geleden — ging ik solliciteren. Veel vragen heb ik toen niet gesteld, want ik wilde me kunnen concentreren op het geven van de juiste antwoorden. De visie en mindset van het bedrijf waar ik terecht kwam, waren ondergeschikt aan het belang van het vinden van een job. Er waren weinig vacatures en veel kandidaten.

“Tijdens de zoektocht naar werk laten kandidaten zich steeds vaker leiden door de ervaring. Ze stellen meer en kritischere vragen. Ze kijken voorbij de loonbrief en eindejaarspremie.”

Freddy Verschoore, Growth architect

The war for talent: ervaring is alles

Nee, met ervaring bedoel ik niet het aantal jaren op de teller. Laat me het uitleggen.

Er is ondertussen veel veranderd op de arbeidsmarkt en in de manier waarop we mensen aanwerven. Ik vind dat goed. Zonder het al te zwart-wit te willen brengen, zou je kunnen stellen dat de rollen omgedraaid zijn. Niet werkgevers, maar wel werknemers staan ondertussen aan het roer. Die kanteling is er trouwens niet enkel in de fase van aanwerving, maar ook in die van retentie, het behouden van je mensen. Tijdens de zoektocht naar werk laten kandidaten zich steeds vaker leiden door de ervaring. Ze stellen meer en kritischere vragen. Ze kijken voorbij de loonbrief en eindejaarspremie. Hoe is het om in de organisatie te werken? Wat is de lange termijnvisie en hoeveel belang hecht het bedrijf aan zijn mensen? Wat is de impact  op de wereld? Het is aan de bedrijven om daar een eerlijk en consequent antwoord op te bieden.

Talent aantrekken is één ding. Het talent dat je in huis hebt behouden, is minstens even belangrijk. En een even grote uitdaging, dat ook. Het maakt weinig uit of mensen net aangenomen zijn of al jaren in dienst zijn, ook hier is ervaring alles. Ze willen het gevoel hebben dat ze ergens aan bijdragen en ze willen zich thuis voelen op de werkvloer. Shared value — een bedrijf dat zowel economische als sociale waarde creëert — wordt steeds belangrijker. En dat is waar een authentiek en geloofwaardig bedrijfsverhaal en manifest in de dans springen. Daar kom ik straks op terug.

Gen Z — de purpose generatie

Gen-wie? De purpose-generatie

Onlangs was ik op de Algemene Vergadering van The Shift. Ik hoorde daar Jacques Vandermeire, de CEO van Port of Antwerp – Bruges, een krachtig signaal geven. Hij gaf me de toestemming om hem te citeren: “Het verhaal van een bedrijf wordt extreem belangrijk, jongeren gaan geen tijd steken in een onduidelijke relatie met een bedrijf, en de purpose van een bedrijf staat centraal in hun succes…” Vandermeire heeft het over ‘jongeren’, waarmee hij eigenlijk Gen Z bedoelt. En die generatie is klaar voor de arbeidsmarkt. Ze zijn geboren tussen 1996 en 2015, dus de oudsten zijn ondertussen 25 jaar. Het zijn die ‘mensen’ waar we het al de hele tijd over hebben.

Gen-Z: wees duurzaam en oprecht or they’ll call bullshit

Gen Z heeft een aantal crisissen meegemaakt, waardoor die generatie realistischer en pragmatischer is. Duurzaamheid en echtheid zijn voor hen heel belangrijk. Als je dat niet opneemt in je bedrijfsvoering, dan kan je het vergeten. En dan heb ik het niet over een laagje groen vernis over je bestaande strategie. Wel over het verweven van duurzaamheidsdenken doorheen je volledige organisatie, te beginnen bij je bedrijfsverhaal. Gen Z hecht veel belang aan de waarden van jouw bedrijf omdat die waarden hen deels definiëren. Ze willen — door zich met jouw bedrijf te associëren — zelf duurzamer worden als individu. Je moet een verhaal hebben dat hen aanspreekt en dat verhaal moet echt zijn. They will call bullshit en de schade is dan vaak zwaar en moeilijk herstelbaar.

“Gen Z hecht veel belang aan de waarden van jouw bedrijf omdat die waarden hen deels definiëren. Ze willen — door zich met jouw bedrijf te associëren — zelf duurzamer worden als individu.”

Freddy Verschoore, Growth architect

Purpose: de bestaansreden van jouw bedrijf

Mocht je Netto Positief van Paul Polman nog niet gelezen hebben, zeker doen. Het gaat over purpose, over de bestaansreden van ieder bedrijf. In zijn boek stelt Polman dat een bedrijf het welzijn moet verbeteren van iedereen op wie het een impact heeft. Op elk gebied, elke schaal en voor elke stakeholder. Naast je werknemers dus ook voor je leveranciers, sociale groeperingen, klanten, de toekomstige generaties en de planeet zelf. De vraag die ieder bedrijf zich volgens Paul Polman moet stellen: ‘Is de wereld beter af omdat mijn bedrijf bestaat?’. Het antwoord op die vraag is een poolster. Een leidend principe. Het moet het fundament zijn van je bedrijf. Het is ook het startpunt van je manifest.

Het manifest als superkracht in de war on talent

Het product- of dienstenaanbod van je concurrenten is vaak gelijkaardig aan dat van jou. Maar je verhaal, dat moet uniek zijn. Het moet niet iedereen aanspreken, het kan zelfs zijn dat je mensen tegen de schenen schopt. Dat doet een standpunt nu eenmaal. Laat dat je niet afschrikken, want het gaat over authenticiteit en onderscheidend vermogen. De kracht van een goed manifest is dat het een draagvlak heeft. Dat er intern en extern mensen zijn die jouw verhaal willen uitdragen. Een manifest is een werkdocument dat jou en je organisatie een handvat geeft. Je bundelt je missie, verantwoordelijkheden en criteria tot één compact geheel. Het zorgt voor coherentie. Ik bedoel daarmee: je houdt in de gaten dat je werkelijk doet wat je denkt en zegt. Die houvast straalt herkenbaarheid en geloofwaardigheid uit. En het is net dat wat zo belangrijk is in de war for talent en voor de huidige en nieuwe generatie werknemers.

“Jouw antwoord? Een eerlijk en consistent bedrijfsverhaal, vervat in een manifest. Als startpunt voor je bedrijfsstrategie en als leidraad in je communicatie naar kandidaten en huidige werknemers toe.”

Freddy Verschoore, Growth architect

En zo zijn we terug bij het begin. Je bent op zoek naar talent. Dat talent is ook bereid te werken, maar op hun eigen voorwaarden: shared value, authenticiteit en purpose. Om er maar een paar te noemen. Jouw antwoord? Een eerlijk en consistent bedrijfsverhaal, vervat in een manifest. Als startpunt voor je bedrijfsstrategie en als leidraad in je communicatie naar kandidaten en huidige werknemers toe.

Zin om samen eens te praten over zo’n manifest en wat het voor je bedrijf kan betekenen? Bij een kop koffie of een frisse pint? Graag.